Büyük Mecidiye Camii
Halk arasında Ortaköy Camii olarak da bilenen Büyük Mecidiye Camii, 1854 yılında Sultan Abdülmecid tarafından Nigoğos Balyan’a inşa ettirilmiştir. Nigoğos Balyan aynı zamanda İstanbul’daki Dolmabahçe Saat Kulesi, Çırağan Sarayı, Ihlamur Kasrı ve Adile Sultan Kasrı gibi birbirinden eşsiz mimari eserlerin de mimarıdır. Her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlayan Büyük Mecidiye Camii, Osmanlı camii mimarisinin yanı sıra Barok Üslubu‘nun da izlerini taşımaktadır. Barok Üslubu yoğun süslemelerin mimaride kullanılması gerektiğini vurgulayan bir üsluptur. Bu yüzden caminin dışı muhteşem taş kabartmalarıyla süslenmiştir.
Büyük Mecidiye Camii eşsiz konumu sayesinde İstanbul Boğazı’nın sakinleştirici manzarasını ve 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nü arkasına almaktadır ve bu eşsiz manzara caminin iç kısmından da seyredilebilmektedir. Bu manzara nedeniyle birçok turist ve yerliler bu camiyle ve arkasına aldığı boğaz manzarasıyla fotoğraf çektirmektedir. Bu mimari harikasını denizden seyretmek ise insana benzersiz bir deneyim yaşatmaktadır.
Ortaköy Camii ana ibadet bölümünün dışında fazladan bir bölüm içermektedir. Bu bölüm Hünkar Kasrı olarak isimlendirilmektedir. Bu bölüm padişahın dinlenmesi ve namaz kılması için tasarlanmıştır. Yapının ibadet bölümüyle aynı büyüklükte olan bu kısım, inşa edildiği yüzyılda yapılan kasırlardan en büyüğüdür. Dışardan bakıldığında ayrı bir yapı görünümüne sahip olan iki katlı hünkar kasrı aslında camiyle bir bütün olarak tasarlanmıştır. Yapıldığı yıllarda camiye ulaşım genel olarak deniz yoluyla yapıldığından Hünkar Kasrı’na giriş yapılan kapı boğaza bakmaktadır.
Kare olarak tasarlanan caminin üzerine oturtulan merkezi kubbe ibadet bölümünün tamamını örtmeye yetmektedir. İstanbul’daki tarihi camilerin aksine bu caminin minare şerefelerinin altındaki iri kabartma akantus yaprakları altın yaldızlarla süslenmiştir.
Büyük Mecidiye Camii, kubbesinin iç yüzeyinde gök mimari sahnesini içeren ve fazlaca el işçiliği isteyen kalem işi süslemelere sahiptir. Kubbe içerisinde yer alan bu emek isteyen süslemeler Roma, Bizans ve Avrupa mimarisi tarzına yakın olması nedeniyle klasik Osmanlı camilerinin kubbe tasarımından farklıdır.
Cami duvarlarına asılı bulunan Allah (c.c), Hz. Muhammed (s.a.v.) ve ilk dört halifenin isimlerinin bulunduğu levhalar ile minber üzerinde bulunan kelime-i Tevhid yazısı bizzat camiyi yaptıran Sultan Abdülmecit tarafından yazılmıştır.
Mimari Özellikleri
Cami ana mekanı ve iki katlı Hünkar Kasrı olacak şekilde bodrum katının üstüne inşa edilmiştir. Dış cephesinde ve iç kısımda yer alan ve barok tarzının örneklerinden biri olan bu camiye iki yandan üst ata uzanan merdivenlerle ulaşılır ve son cemaat mahallinden sonraki kapı ile ana ibadet salonuna giriş yapılır. Hünkar Kasrı sadece padişahın ibadet etmesi ve dinlenmesi için tasarlanmıştır.
Sağ ve solu müezzin mahfeli olan galeri biçiminde geçiş kısmını büyük kolonlar ayırmaktadır. Büyük Mecidiye Camii, plan olarak kare tasarlanmış olup üstü kubbe ile örtülüdür. Beden duvarları askı kemerlerine kadar devam ederek, köşe ayaklarına oturur. Cephelerde bulunan yivli yuvarlak ayaklar içten de hissedilir. Pandantifler askı kemerleri boyunca alçalarak köşe ayakları üzerinde bulunan contre-poid kulelerine bağlanır.
Taştan yapılma olan caminin dış cephesi ziyaretçilerin gözlerini kamaştıran barok tarzını oyma ve kabartmalarla süslenmiştir. Aynı şekilde birçok yerinde süslemenin yoğun hissedildiği iç mekan da kalem işi, ştuk, alçı profiller ve altın varak süslemeler ile ziyaretçilerine görsel bir güzellik sunmaktadır. Bu süslemelerin yanı sıra iç mekanda somaki mihrap, minber ve kürsü bulunmaktadır. Son cemaat mahallini çevreleyen Hünkar Kasrı’na batı cephesinden girilir. Caminin minareleri ise, ince gövdeli, kaideleri merdivenli sahanlığın iki yanında olup kasrı oluşturan kütlelerin içindedir. Şerefe altlarında tersine kıvrılan volütlerin oluşturduğu konsollar bulunmaktadır. Altta aralarda yer alan akant yaprakları altın yaldızlarla boyanmıştır.
- The Interlace
- The Fosun Foundation
- Dynamic Tower: Dönen Gökdelen
- Müze Gazhane
- Mimari Tasarımda Çevre Analizleri
Diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.