İçindekiler
Balıkçı Tabyasına Genel Bakış
Günümüz Macaristan’ın Budapeşte şehrinde bulunan Balıkçı Tabyası 1844-1851 yılları arasında şehrin Buda (Várkerület) yakasında, Buda Kalesi yakınlarında inşa edilmiştir. Yapının mimarı olan Frigyes Schulek, aynı zamanda Aziz Matthias Kilisesi’nin de restorasyonu üstlenmiştir. Bununla birlikte farklı görüşler olsa da Schulek’in başyapıtı olduğu yaygın olarak kabul edilmektedir.
Yapılış amacı şehri gözetlemek ve Matthias Kilisesinin ihtiyaçlarının karşılanmasına yardım etmektir. Bu sebeple yapının en ilgi çekici yanlarından birisi ve Budapeşte’de turistler tarafından en çok ziyaret edilen mekanlar arasında yer almasının asıl nedeni tartışmasız manzarasıdır. Konumu itibariyle Balıkçı Tabyasından Tuna Nehri, Margaret Adası, Gellért Tepesi ve Buda Kalesi görülebilmektedir. Ayrıca şehrin Peşte Bölgesini de muazzam bir şekilde gözler önüne sermektedir.
Kökenleri ve Kısa Tarihi
Binanın yedi kulesi, yedi ayrı Macar kabilesini temsil etmektedir. Bu kabileler 895 yılında Karpat Havzası’na yerleşmişlerdir ve Macaristan’ın kökenlerini oluşturmuşlardır. Bu sebeple yapıda onlara bu kulelerle atıfta bulunulmak istenmiştir.
Yapıyı oluşturan orijinal duvarların bir kısmı 1700’lerde inşa edilmiştir. Bazı tarihçiler, Halászváros (Balık Kasabası) veya Su Kasabasında duvarların altında yaşayan balıkçılar birliğinin (Halász), duvarların bu orijinal kısmını koruduğunu düşünüyorlar. Ayrıca, yıllarca bu bölgede yaşayan balıkçıların Macaristan’a savaşlarda verdikleri destekleri sebebiyle onları onurlandırmak için binaya önceleri “Balıkçılar Burcu” daha sonraları ise “Balıkçı Tabyası” isimleri verilmiştir.
Balıkçı Tabyası inşa edildiğinden bu yana birçok savaşla karşı karşıya kalmıştır. Yıllar içerisinde çokça hasar almış ve bununla birlikte de bina üzerinde çokça onarım, ekleme ve restorasyon çalışması yapılmıştır.
Yıllar içerisinde farklı inşa çalışmaları devam etse de yapının günümüzdeki hali 1895-1902 yılları arasında inşa edilmiştir. Temellerinin bir kısmı Buda Kalesi duvarlarının üzerine atılmıştır. Yapı inşa edilirken Orta Çağ dönemlerinden ilham alınmış ve Neo-Romanesk (Neo Roman) tarzı kullanılmıştır. 1987 yılından bu yana Buda Bölgesi’nin bir parçası olarak kabul edilmiş ve Budapeşte Dünya Mirası alanlarından biri haline gelmiştir.
Yapı Birimleri
Merdivenler
Yapı başta merdivenleri Tuna Nehrine ulaşacak şekilde, üç aşamalı inşa edilmek istenmiştir ama daha sonraları şehrin trafik akışını bozmak istenmediği için bu fikirden vazgeçilmiştir. Bunun yerine yapıda bazı düzenlemeler yapılmış ve muazzam geçitler eklenmiştir. Merdivenlerde de yapının genelinde olduğu gibi eski roman stili kullanılmış ve kesikli, delinmiş formlarda tasarlanmıştır. Son olarak ana merdivenlerin sağında ve solunda kapıları koruyan 10. yüzyıl Árpád çağına ait farklı silahları temsil eden iki savaşçı heykeli bulunmaktadır.
Koridorlar
Yapıda Kuzey ve Güneyde bulunan kuleler ve bu kuleleri birbirine bağlayan avlular bulunmaktadır. Bu bölümleri de koridorlar bir araya getirmektedir. Schulek, bu eserinde kayda değer bir hamle yaparak aslında askeri amaçla inşa edilmiş Kale Tepesi’nin bir bölümünü ve Matthias Kilisesi’ni bir araya getirmiş ve ortaya güzel bir gezinti yolu ile bir gözetleme avlusu çıkarmıştır.
Önceleri, kilise askeri amaçlara kapalıymış ve çok yüksek bir alana inşa edilmemiş. Daha sonraları hükümet askeri amaçlı değişikliklere izin vermiş ve bu şekilde Schulek, kiliseyi çevreleyerek Balıkçılar Tabyası’nı Tuna Nehri’ne doğru genişletmiş. Yapıya iki burç kulesi eklemiş ve mazgallar boyunca üstü kapalı koridorlar tasarlamış. Bir sütün grubu üzerinde konik çatılı burçlardan oluşan bir avlu inşa etmiş. Günümüzde bu avlu gözetleme amacıyla kullanılmaktadır.
Yapının Kuzey cephesinde çok katlı bir kule ve altında da Yaşlı ve Álmos liderlerinin heykellerinin bulunduğu başka bir ana kule daha bulunmaktadır. Matthias Kilisesi’nin kutsal kabul edilen bir bölümünü ve Balıkçı Tabyası’nın iki koridorunu birleştiren ve manzarayı gözler önüne seren bir korkuluk bulunmaktadır. Son olarak bariyer duvarı, orta merdiven hizasında bir balkon ile ön plana çıkarılmıştır.
Aziz Stephen Heykeli ve Güney Avlusu
Maceristan’ın il kralı olan Aziz Stephen’ın heykeli, üç tarafı koridorlarla çevrili güney avlusunun tam ortasında bulunmaktadır. Başlangıçta farklı tasarımlar düşünülse de bütçe nedeniyle bu günkü şekliyle yerleştirilmiştir.
Güney avlusu yapının üçte birini oluşturmaktadır ve ilk bakıldığında da en çok dikkat çeken alanlardan birisidir.
Heykeller
Balıkçı Tabyası heykel açısından çok zengin bir yapıdır. İçerisinde bulunan heykellerden başta gelenleri St. George, Julian ve Gerhardus, John Hunyadi ve Aziz Stephen heykelleridir. Yapının tamamında olduğu gibi heykellerde de Neo Roman stili göze çarpmaktadır.
- The Interlace
- The Fosun Foundation
- Dynamic Tower: Dönen Gökdelen
- Müze Gazhane
- Mimari Tasarımda Çevre Analizleri
Daha fazlasına buradan ulaşabilirsiniz.
Bizimle iletişime geçiniz!