İçindekiler
Frank Owen Gehry, gerçek adı Ephraim Goldberg’dir. Amerika’nın yıldızı, yaşayan en ünlü ve en önemli mimarlardan olan Gehry, aynı zamanda müteahhit ve tasarımcıdır. 28 şubat 1929 (91 yaşında) yılında Ontario eyaletinin başkenti Toronto’da doğmuştur.
Frank Gehry, mimari ile tasarım veya sanatı birleştiren en çarpıcı örnektir. 1945’den itibaren halen daha etkin olarak mimarlık yapmaktadır.
Küçük yaşta babasının donanım mağazasındaki eşyalardan hayali evler inşa ediyordu. Gelenekselin dışında olan yapı malzemelerine karşı olan bu ilgisi onun mimari kimliğini o yaşlardan karakterize etmeye başlamıştı.
1949-1951 yılları arasında Güney Kaliforniya üniversitesi mimarlık okulunda okumuştur. Okuldan mezun olacağı sıralarda, antisemitizmi (Yahudi ulusuna, kültürüne ve dinine karşı duyulan düşmanlık, önyargı veya ayrımcılık) engellemek amacıyla Goldberg olan soyadını Gehry ile değiştirmiştir. 1956’da Harvard Tasarım Enstitüsüne kaydolmak için Massachusetts’e taşındı ardından yaklaşık 1 yıl sonra Harvard’dan ayrılıp Kaliforniya’ya geri döndü. Çeşitli üniversitelerde öğretim üyesi görevi yapmıştır.
1962 yılında nihayet kendisine Frank O. Gehry & Associates adıyla bir şirket kurmuş ve bu şekilde mimarlıkta pratiğe başlamış, 1979 yılında şirketinin adını Gehry & Krueger Inc. olarak değiştirmiştir. Başlarda yapılar yaratmak yerine özgün ve fonksiyonel heykeller yapmıştır. Büyük ölçekli kamusal yapılarda klasik mimarlık temaları işleyerek heykelsi anlatımı ile başarı kazanmıştır. Yakın zamandaki tasarımlarında ise dokunaklı eğrisel formları ile dekonstrüktivist çizgisini birleştiren belirgin eserler vermiştir. 1970’li yıllardan beri postmodern mimari akımı olan deskontrüktivizmin öncülerindendir.
Dekonstrüktivizm nedir?
Yapıyı oluşturan mimari ögelerin parçalanması, yamultulması ve kaydırılması gibi yöntemlerle oluşan mimari stildir.
Mimarlıktan başka mobilya tasarımıyla da uğraşmıştır. Enli ahşap şeritleri bükerek oluşturduğu sandalyelerle ve “Easy Edges” karton mobilya serisinin lansmanı ile ismini duyurmaya başlamıştır. 1969-1973 yılları arasında oluklu mukavva tabakalarından hazırlanmış Easy Edges parçalarının satışından kazandığı parayla ailesi için Santa Monica’da bir ev tasarladı. Zincir bağlı çitler, oluklu çelik ve eğimli cam küpler gibi alışılmışın dışındaki materyalleri kullanarak oluşturduğu bu öncü tasarım, mimarlık dünyasının dikkatini çekti. “Binaları insanlaştırmak istiyorum.” sözünden de gelenekselin dışında bir tasarımcı olduğunu anlayabiliriz.
1980’lerde Güney Kaliforniya’da düzenli olarak evler tasarlamaya başladı. 1989 yılında yapmış olduğu Santa Monica binası ile dünyanın en önemli ödüllerinden olan Pritzker Architecture Prize, 1999 yılında Instute of Architects Altın madalyasını kazanmıştır.
YAPILARI
Walt Disney Konser Salonu (1999-2003)
ABD’nin Kaliforniya eyaletinde Los Angeles şehir merkezinde yer alan konser salonu, dünyanın en önemli kültür merkezlerinden biridir. Lilian Walt Disney’in vefat eden kocasının anısına yaptırmak istediği aynı zamanda da Los Angeles’ta müzik, sanat ve mimari odaklı bir kültürel referans noktası oluşturmak için yapılması planlanan konser salonunun tasarımını uluslararası bir yarışma sonucunda 70’e yakın proje arasından seçilerek Frank Gehry tarafından yapıyor.
Guggenheim Müzesi Bilbao (1997)
İspanya’nın Bask ülkesi bölgesinde, Bilbao şehrinde bulunan modern sanat müzesidir. Amerikalı bir vakıf olan Solomon R. Guggenheim Vakfı’nın 5 müzesinden biridir. Modern mimarinin en önemli tasarımlarından biridir.
Gehry Evi (1991)
ABD, Santa Monica’da bulunan bina Frank Gehry’nin kendi evi evidir. Başlarda 1920’li yıllarda yapılmış iki katlı, pembe bir bungalov olan binayı ortağı Paul Lubowicki’nin de yardımıyla bu haline getirmiştir. Gehry’nin, mimarlık dünyasının dikkatini çekmesini sağlayan tasarımıdır.
- Dans Eden Ev
- Louis Vuitton Vakfı
- 8 Spruce Street
- Marques de Riscal Vineyard Hotel
- Vitra Design Museum
- Museum Pop Culture
- Stata Merkezi
- Lou Ruvo Center of Brain Health
- Gehry Tower
- Dwight D. Eisenhower Memorial
- Biomuseo
- Guggenheim Abu Dabi
- Binoculars Building
- Winton Misafir Evi
- New World Center
- Weisman Art Museum
- Cinematheque Française
- Marta Herford Müzesi
- Venice Beach House
- Peter B. Lewis Binası
- DZ Bank Binası
- Jay Pritzker Pavyonu
- Neuer Zollhof
- IAC Binası
- Opus Hong Kong
- Merriweather Post Pavilion
- Bettersea Enerji İstasyonu
- Fisher Center at Bard
- Norton Simon Museum
- Building 8
- Santa Monica Place
- Hollywood Bowl
- Herper House
- El Peix d’Or
- Cabrillo Marine Aquarium
- The Rinks Anaheim ICE
- Concord Pavilion
- Barcelona La Sagrera-Meridiana
- BP Köprüsü
- Lewis Science Library
- One Rathbone Square
- Spiller Evi
- Edgemar
- Hejmdal
- University of Cincinnati Academic Health Center, Building
- Danimarka Kanser Birliği Danışma Merkezi
- Team Disney Anaheim
- Yale Psikiyatri Enstitüsü
SANAT ESERLERİ
- Fish Lamp
- Carumba Experimental Edges Chair
- Untitled
- Superlight Chair
- Serpentine Gallery Pavilion
- Easy Edges Lounge Chair
- PitoÇaydanlık
- Le Telephone
- Luma Foundation Building
- The Winton Residence Guest House
FİLMLERİ
- Sketch of Frank Gehry (2005)
- Visual Acoustics: The Modernism of Julious Shulman (2008)
- The Competition (2013)
- Along for Ride (2016)
- Infinite Space: The Architecture of John Lautner (2008)
- Building Hope: The Maggie’s Centres (2016)
- The Revenge of the Dead Indians (1993)
- Dennis Hopper: Uneasy Rider (2016)
- Gazzara (2012)
- Wisdom (2008)
- Frank Gehry: An Architecture of Joy (2000)
- The Walt Disney Concert Hall Organ
- Frank Gehry: The Formative Years
- Deconstructivist Architects
- Making the Modern
- Greg Lynn: Archaeologist of the Digital
“Benim için her gün yeni bir şeydir. Her projeye ilk yaptığım projeymiş gibi bir güvensizlikle başlarım. Ter dökerim, bir yola doğru giderim ve çalışmaya başlarım, nereye gittiğimden emin olmadan. Eğer nereye gittiğimi bilseydim, bu işi yapamazdım.”
Frank Owen Gehry
Daha fazla yazı için buraya tıklayın
5 thoughts on “Frank Gehry”