İçindekiler
Fransa’nın Paris şehrinde bulunan Notre Dame Katedrali, dünyanın en ünlü yapılarından biridir. İsmi Meryem Ana’ya ithafen koyulmuştur. Yer olarak Ile de la Cite adasının doğusunda, diğer tüm ünlü Paris mimarilerinin de bulunduğu gibi Seine Nehri’nin kıyısında bulunmaktadır. Katedralin ana giriş kapısının önünde bulunan Orta Yol , Paris şehrinin tam merkezi olarak kabul edilmektedir. Fransız Gotik mimarisi tarzıyla 1163 yılında yapımına başlanan katedral 1345 yılında hizmete açılmıştır. İlk gotik katedrallerden biridir ve gotik dönem boyunca inşası sürmüştür. Notre Dame Katedrali, ayrıca Paris Başpiskoposluğu’na da ev sahipliği yapıyor. 1862 yılından beri de dünya mirası listesindedir.
Mimarları
- Pierre De Montreuil
- Jean Baptiste Antonie Lassus
- Raymond Du Temple
- Jehan De Chelles
- Jean Ravy
- Jean Le Bouteiller
TARİHİ
Bugün dev kilisenin bulunduğu yerde önceleri M.S. 4. yy ’da yapıldığı düşünülen küçük bir Roma şapeli vardı. Şehrin piskoposu Maurice de Sully’nin orijinalinin yıkılması emrini vermesiyle 1160 yılında binanın ilk hali yıkılmıştır. Papa 3. Alexander tarafından da desteklenmesi ile kilisenin yapımına 1163 yılında başlanmış ve 150 yıl sürmüştür. 1334 yılında yapımı tamamlanan ve Gotik mimarinin en güzel örneklerinden biri olan kilise takip eden yıllarda Jeanne D’arc’ın yargılanması, Napolyon’ın taç giyme töreni, De Gaulle’ün cenaze merasimi gibi önemli toplumsal olaylara da ev sahipliği yapmıştır.
Fransız İhtilali sırasında tahrip olman yapı; Victor Hugo’nun burayı ülkenin ruhani merkezi olarak görmesi ve bu doğrultuda eski ihtişamını kazandırmak istemesiyle yazmış olduğu “Notre Dame’ın Kamburu” kitabı sayesinde hak ettiği değeri görmeye başlamıştır. 1831 yılında romanın yayımlanmasından sonra yapı 1864 yılında 23 yıl süren bir restorasyon sürecine girmiştir. Ayrıca roman müzikale dönüştürülmüştür. Müzikalin ismi de Notre Dame de Paris‘tir. Bu müzikalin Belle, Tu Vas Me Detruire, Déchire gibi şarkıları klasikleşmiş, romanla bütünleşmiştir. Restorasyon çalışmalarının başında ise Eugene Emmanuel Viollet le-Duc yer almıştır.
Notre Dame’ın şu an üzerinde bulunduğu ÎIe de la Cité, bir zamanlar Lutetia olarak bilinen Gallo-Roman şehriydi. Katedral, bir tapınağın kalıntıların üzerine yapılmış olabilir. 1710 yılında Jüpiter’e ve diğer tanrılara adanmış bir sunağın parçaları, kazı esnasında bulunmasına rağmen parçaların oraya başka bir yerden getirilip getirilmediği bilinmemektedir. 1960 ve 1970’lerde bulunan, çoğu bu antik çağdan günümüze ulaşmış mimari kalıntılar, Notre Dame’ın hemen önündeki meydanın altında bulunan mahzende bulunmaktadır.
BATI CEPHESİ
Notre Dame Katedrali Batı Cephesi, merkezinde yer alan Batı Gül penceresi etrafında şekillenmektedir. Bu gül penceresinin merkezinde ise Bakire Meryem ve Çocuk heykelleri yer almaktadır. Batı Cephesi’nin zemini, gül pencerenin altında yer alan üç görkemli taç kapıdan oluşmaktadır. Göz alıcı güzellikteki bu taç kapıların üzerinde ise Yahudi Krallarının 28 adet heykeli bulunan King’s Gallery’yi görülmektedir.
Batı Cephesi’ni oluşturan son parça ise cephenin kuzey ve güneyinde yer alan 69 metre yüksekliğindeki iki kule denilebilir. Bu kulelerden kuzeydekine 387 basamakla çıkılmakta ve burada katedrali kötü ruhlardan koruduğuna inanılan, garip görünümlü Modern Çağ’a ait olan Chiméres veya Gargoyle olarak bilinen yaratık heykelleri yer almaktadır.
Meryem Ana ve Çocuk Heykeli
Katedral içerisinde, “Paris’in Bakiresi” olarak bilinen Meryem Ana’nın bir heykeli bulunmaktadır. Zenginlik bollukta olduğu dönemde Katedrali şehrin gururu ve yeni ekonomik özgürlüğün sembolü olarak gören yerel tüccarlar yapmıştır. Bu heykel bazı gözlemcilere dini bir ibadetten çok kibirli bir zenginlik çağrışımı yapar. Katedralin koro mahallinin girişinde yer alan heykeller 14. yüzyılda yapılmıştır. Ziyaretçilerin en çok etkileyen heykeller ayrıca Notre Dame de Paris olarak da bilinmektedir.
Gül Pencereler
Notre Dame Katedrali Batı Cephesi, merkezinde yer alan Batı Gül penceresi etrafında şekilleniyor. Bu gül penceresinin merkezinde ise Bakire Meryem ve Çocuk heykelleri yer alıyor. 13 metre yüksekliğindeki vitraylarla süslü Güney Gül Penceresinin ortasında bir İsa tasviri yer alıyor ve 21 metre yüksekliğindeki Kuzey Gül Penceresi ise Bakire Meryem ve Eski Ahit’ten tasvirler içeriyor.
Payandalar
Katedralin Doğu Cephesi’nde yer alani Jean Ravy’nin tasarlamış olduğu destek kirişleri, uzaktan bakıldığında boşlukta duruyormuş gibi göründüğü için Uçan Payandalar adıyla anılmaktadır.
NOTRE DAME KATEDRALİ YANGINI
850 yıllık tarihi olan ünlü dünya mirası Notre Dame Katedrali’nde 15 Nisan 2019 günü Fransa saati ile 18 civarında büyük bir yangın çıkmıştır. Bu yangında Katedral ‘in çatısı tamamen çökmüş ve 93 metre boyundaki kulelerden biri yıkılmıştır. Yangının sebebinin katedralde yürütülen restorasyon çalışmaları olduğu söylenmektedir. Paris İtfaiyesi’nden yaklaşık 500 itfaiyecinin müdahale ettiği yangın ancak 8,5 saat sonra tamamen söndürülebilmiş ve yoğun çalışma sayesinde kuzey çan kulesi ile ana bina kurtarılmıştır. Yapının yeni inşası için 2 gün geçmeden 1 Milyar Euro toplanmıştır. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron başkanlığında düzenlenen Bakanlar Kurulu toplantısının ardından Notre Dame Katedrali’nin restorasyonuna yönelik hazırlanan yasa tasarısına ilişkin yazılı açıklama yapıldı. Açıklamaya göre tasarıda, restorasyonunun 5 yılda tamamlanması öngörülmektedir.
- The Interlace
- The Fosun Foundation
- Dynamic Tower: Dönen Gökdelen
- Müze Gazhane
- Mimari Tasarımda Çevre Analizleri
2 thoughts on “Notre Dame Katedrali”