Sidney Opera Binası

Sidney Opera Binası

Sidney’in simgesi olan bu yapı 20. yüzyılın en ünlü yapılarından biridir. Jørn Utzon bu yapıyla Pritzker Mimarlık Ödülü‘nü kazanmıştır. ( Pritzker Mimarlık Ödülü, Hyatt Vakfı tarafından 1979’dan beri her sene verilen bir mimarlık ödülü olup yeteneği, önsezileri ve sorumluluk bilinciyle, topluma ve mimarlığa anlamlı katkılar sağlayan mimarları onurlandırma amacı taşır.) UNESCO 2007’de Dünya Mirasları Listesine almıştır.

1957’de opera binası tasarımı için bir yarışma başlatılmıştır. 250 tasarım içinden Utzon, bu yarışmayı kazanmıştır. Tasarım basit bir çizim olsa da yaratıcılığı çok beğenilmiş ve böylelikle Utzon yarışmayı kazanmıştır. Tasarım için ‘dahiyane’ denilmiştir. Binayı tasarlarken Meksika’daki Maya ve Aztek tapınakları, kuş kanadı, bulutların şekli, deniz kabukları, ceviz ve palmiye ağaçlarından ilham almıştır. Bina mimari ekspresyonist tarzdadır. Modern ve yenilikçi bir forma sahiptir. 

Binanın Tasarımı

183 metre uzunluğa ve 118 metre genişliğe sahiptir. 1,8 hektarlık bir alanı kaplar. Bu alan 8 büyük uçak ve 747 arabanın park edebileceği büyüklüktedir. 67 metre yüksekliktedir. Bu yükseklik 22 katlı bir binanın yüksekliğine eşdeğerdir. 5 tiyatro salonu bulunur. Bunlar, 2679 koltuklu Concert Hall (Konser salonu), 1547 koltuklu Opera Theatre (Opera tiyatrosu), 544 koltuklu Drama Theatre, 398 koltuklu Playhouse ve 364 koltuklu Studio Theatre ‘dır. Yapının toplam 1000 odası vardır. Bunlar içinde 5 tane prova stüdyosu, 60 tane soyunma odası, 4 lokanta, 6 bar ve çok sayıda hatıra dükkânı vardır. Çatıda İsveç’ten gelen beyaz seramikler kullanılmış. Yelkenler ise Fransa’da özel vinçlerle yapılmıştır. Yaklaşık 160.000 tonluk bir yapıdır.

Tasarım sırasında bazı kısımların yapılmasının imkansız olduğu anlaşıldı ve inşaat sürecinde bazı değişiklikler yapıldı. İnşaatın 1963’te tamamlanması planlanırken çeşitli sorunlar nedeniyle hem Utzon projeden ayrılır hem 10 sene sonra açılışı gerçekleşti. 7 milyon Avusturalya dolarına mal olması beklenirken 102 milyon dolar harcandı. Sidney Opera Binası 1973 yılında Kraliçe Elizabeth tarafından açılmıştır.

Her yıl 3000 gösteriye ev sahipliği yapan Sidney Opera Binası her yıl ayrıca 2 milyon izleyiciyi konuk ediyor. Şuan dünya standartlarında gösteri ve sanat merkezi olarak biliniyor.

Opera ve Mimari

Operanın hızlı bir şekilde Avrupa’da yayılması, mimarların daha önce eşine rastlamadıkları problemlerle karşılaşmasına sebep oldu. Hem çok fazla insanı barındırması hem akustiğinin iyi olması hem de herkes sahneyi görebilmesi sorunuyla karşı karşıya kaldılar. Sorun at nalı şeklinde sahneler inşa edilerek problem çözüldü. Zamanla gelişerek şu anki halini almıştır.

Jørn Utzon

Danimarkalı mimar 1937 yılında Danimarka Kraliyet Sanat Akademisi’nde mimarlık okumaya başladı. 1950’de kendi mimarlık ofisini açmıştır. Başka kültürleri gözlemleyip bu kültür bilgisi ve doğa gözlemleri kendisini yapılarında göstermiştir. 2003 yılında Pritzker ödülünü kazandıktan sonra Pritzker jürisi, mimar hakkında şu yorumda bulunumuştur: “Utzon’un işleri şimdiye ve ötesine aittir. Mimarlıkta mükemmel ve imkânsız olana ulaşmanın mümkün olacağını kanıtlamıştır. Her zaman için zamanının ötesinde olmuştur. Yapıtlarıyla geçtiğimiz yüzyıla damgasını vurmuş, zamanın eskitemeyeceği binalara imza atmış büyük bir mimardır.” Hayatı boyunca önemli ödülleri kazanmış başarılı mimar Kopenhag’da 2008’de vefat etti.

• The Interlace
• The Fosun Foundation
• Dynamic Tower: Dönen Gökdelen
• Müze Gazhane
• Mimari Tasarımda Çevre Analizleri

Diğer yazılarımız için tıklayın