La Sagrada Familia
Tam adı, Templo Expiatorio de La Sagrada Familia (Kutsal Aile Kefaret Tapınağı) bazilikası, Gaudi’nin ölümsüz eseri,UNESCO Dünya Mirasları Listesi’nde yer alan ve inşaası 1882 yılından günümüze kadar uzanan bir mega yapıdır. La Sagrada Familia İspanya’nın Barselona şehrinde bulunmaktadır.
Değişken geometrik şekilleri içinde barındıran,ezberleri bozan bu eşsiz eserde yapı malzemesi olarak devasa taş bloklar kullanılmaktadır. Henüz üçte birinden fazlası tamamlanmayı bekleyen bazilika, yapılmaya başlandığı tarihten itibaren kamu ödeneği almadan sadece yapılan bağışlarla inşaası finanse edilmektedir. İşinde uzman mimarlar, mühendisler, taş ustaları ve inşaat işçileri kiliseyi Gaudi’nin ölümünün yüzüncü yılında(2026) tamamlamak için planlı ve titiz bir şekilde çalışmaktadır. İspanyol İç Savaşı nedeniyle kilisenin daha önceden yapılan maketleri ve çizilen projeleri büyük ölçüde zarar görmüştür ve farklı nedenlerden kaynaklı olarak inşaası birçok kez kesintiye uğramıştır.
2010 yılında Papa, La Sagrada Familia’nın bir kısmını ibadete açtı ve 2014 yılında bitirilme tarihine karar verilerek ünlü bir inşaat firması tarafından proje kontrol altına alınarak inşaası neredeyse o kat hızlandırılmıştır. Gerginleştirilmiş taş panellerin paslanmaz çelik çubuklarla birleştirilmesiyle daha güçlü parçalar elde edilmiştir. Yapı mümkün olduğunca hafif yapılmaya çalışıldı ve hata payı sıfıra indirilecek şekilde taşlar üstünde dayanıklılık testleri uygulanmıştır. Taş olarak dayanıklılığı yüksek ve renk çeşitliliği bakımından oldukça zengin olan montroit taşı tercih edilmiştir. 1957’de bazilika için faaliyet göstermekte olan taş ocakları kapatıldı ve benzer yapıda taşlar bulabilmek için zorlu bir arayış başladı. Uzun ve zorlu uğraşlar sonucunda Galiçya,Kantabriya, Fransa ve İngiltere’de uygun yapıya sahip taşlar bulunarak yeni taş ocakları açılmıştır. Taş ustaları tarafından her sezon 3-4 ay ay boyunca patlatma filiti gibi yöntemlerle devasa taş bloklar çıkarılmıştır.
Antoni Gaudi bu neogotik projeyi Francisco Del Villar’dan 31 yaşında, pek de tanındığı söylenemezken devralmıştır. Projeyi kendi yorumunu da katarak tekrardan tasarlayıp yapay unsurları büyük ölçüde kaldırarak art-nouveau tarzıyla tekrardan oluşturmuştur. Gaudi bu esere toplamda 43 yıl olmakla birlikte hayatının son 12 yılını sadece La Sagrada Familia’ya adamıştır. 1926 yılında tramvay tarafından ezildikten üç gün sonra henüz 74 yaşına giremeden hayata gözlerini yummuştur. Gaudi geleceğin mimarlarının doğayı taklit etmeleri gerektiğini vurgulayan bir usta olup bu görüşünü La Sagrada Familia’da büyük oranda yansıtmıştır. Taştan yapılan bir yapıda ilk defa sonradan germe tekniği kullanılan yapı sembolik bir çok unsuru da içinde barındırmaktadır.
Antoni Gaudi bazilikanın daha çok dış görünüşüne odaklandığından bazilikanın içiyle ilgili geriye pek fazla plan kalmamıştır. Bu sebepten ötürü birçok mimar projeyi Gaudi’nin bakış açısını benimseyerek tamamlamaya çalışmaktadır. Bu durum bazı kesimler tarafından Gaudi’ye saygısızlık olarak algılanıp sert eleştirilere maruz kalsa da çoğu kişi Gaudi’nin bu eserin tamamlanmasını istediği için bu durumun bir sorun teşkil etmediği yönünde hemfikir olmuştur. Hiperbotoit,helikoid ve paraboloit şekiller barındıran bazilikanın vitraylarını yaklaşık 20 yıldır John Vilagerao tasarlamakta. Bu tasarımla birlikte sabah saatlerinde bazilikanın içerisi mavi gibi soğuk tonlara bürünürken saatler ilerledikçe bu renk turuncu gibi daha sıcak tonlara kaymaktadır.
Tamamlandığında 172m olması planlanılan yapının bu boyutta yapılacak olma sebebinin Gaudi’nin katı bir Katolik olmasından dolayı Barselona’da bulunan en yüksek dağı geçerek tanrıya saygısızlık etmek istememesi olduğu bilinmektedir. Ayrıca kulelerin tepelerindeki semboller, cennet ile yeryüzü arasında bir bağlantı olarak düşünülmüştür. Gaudi bu bazilikayı aynı zamanda 3 km uzaklıktan bile duyulabilecek devasa bir müzik aleti olarak tasarladığından dolayı her cephesinde farklı geometrik şekillerde,farklı işlevlere sahip çanlar kullanılmıştır. Yapının içerisine girildiğinde doğayla iç içeymiş hissiyatı verilmesi için dallanmış ağaçları anımsatan açılı kolonlar ve hiperboloid tonozlar tercih edilmiştir.
La Sagrada Familia’da bulunan 18 çan kulesinin 12’si İsa’nın 12 havarisini, 4’ü İsa’nın etrafındaki 4 incil yazarını(Matta, Markos, Luka ve Yuhanna), en büyüğü İsa’yı, ikinci en büyük olanı ise Meryem’i temsil etmektedir. Bazilikada bir devinim hakim, birçok farklı detay, heykel ve dini sembol barındıran yapı aynı zamanda Antoni Gaudi’nin naaşını da içinde bulundurmaktadır. La Sagrada Familia; her gün gelen binlerce turisti büyülemekte ve ayakta kaldığı süreç boyunca, aynı şekilde insanları büyülemeye devam edeceğinden de en ufak şüphemiz yok!
Çok güzel, bilgilendirici bir yazı olmuş tebrik ederim.