Mimar Kemaleddinin Yaşamı;

Mimar Kemaleddin
Mimar Kemaleddin

Mimar Kemaleddin 1870 yılında İstanbulun Acıbadem ilçesinde dünyaya gelen Ahmed Kemalettin 1887 yılında 17 yaşında Hendese-i Mülkiye Mektebi’ne  yani günümüz bilinen adı ile İstanbul Teknik Üniversitesine giderek Mühendisliğe ilk adımını atmıştır. 1891 yılında buradaki eğitimini birincilikle tamamlamış ve üniversitede aktif olarak öğretim üyesi olan Alman akedemisyen  Jachmund’un asistanlığına atanmıştır.4 yıl boyunca üniversitede asistan olarak görev yapan Ahmed Kemalettin bu sırada kendi bürosunu da kurmuştur.İstanbul’da birkaç konak ve köşkün inşaatını gerçekleştirmiştir.1895 yılında ise asistanı olarak görev aldığı Öğretim Görevlisi  Jachmund’un desteğiyle Almanyaya devlet bursu ile gönderilmiştir.5 yıllık yurt dışı tecrübesinden sonra tekrardan ülkesine geri dönmüş ve hocası August Jachmund’un ülkemizden ayrılması ile ondan boşalan dersleri üniversitede vermeyi üstlenmiştir.

20 Lira’nın üzerinde Mimar Kemalettin bulunmaktadır

Mimar Kemalettin’in en parlak döneminin başlangıcı ise 1909 yılında 2. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi ile başlamıştır. İttihat ve Terakkî Partisi’nin üyesi olan Halil Hammade Paşa Evkāf-ı Hümâyun Nezâreti’nin başına geçmiştir, buranın başmimarlığına getirilen Kemaleddin Bey de yeni kurulan İnşaat ve Tamirat Müdürlüğü’ne tayin edilmiştir.22 Mart 1910 tarihinde Rusya tarafından kendisine ikinci rütbeden Saint Ilyatislas nişanı verilmiştir.Yine 1910’lu yıllarda Evkaf Nâzırlığı’na getirilmiştir ve buradaki görevi boyunca Mimar Kemaleddin sayesinde milli mimarlık anlayışını anlayacak ve uygulayacak birçok mimar,mühendis ve usta yetişmesine vesil olmuştur.9 yıllık görevinin ardından Evkaf Nâzırlığındaki görevini bitirmiş ve işgal yıllarında tekrardan kendi birosunda çalışmalarına devam etmiştir.

Zavallı İstanbul!…Son düşüş devrinde imâr adı altında ne câhilane, ne zafimâne yıkıma uğradı…Üçüncü Selim´den sonra, eski Türk sanatının incelik ve temizlikle millî ruh doğuran eserleri takdir edilmedi; batı tesiri altında batının bakış açışıyla kabalaşma başladı… Asırlar içinde gelişe gelişe yüzey süslemesinin en kiymetli eserlerini üretmiş olan koca bir sanat birikimi çirkin görülmeye başlandı ve neticede millî sanatımızı yitirdik. Ziyân ettik, koruyamadık…Batının seri imâlatcıları karınlarını şişirdiler ama aklımız başımıza gelmedi…Hatta onların memleketimize döktüğü ruhsuz tek tip yapılar gözümüze güzel görünmeye başladı. Sonuçta bu surette iktidarsız ve câhil halde kaldık…

Mimar Kemaleddin
Fethiye Camii

1922’de Kudüs müftüsü başkanlığındaki Filistin Meclis-i Ali-i Şer’i-i İslamiyye’nin özel isteği ile Kudüse davet edilmiştir ve burada Mescid-i Aksa’nın onarımında gösterdiği yüksek başarı ile 1925 yılında İngiliz Krallık Mimarlar Enstitüsü üyeliğine seçilmiştir.

13 Temmuz 1927 yılında Ankara’da geçirdiği beyin kanaması ile gözlerini hayata yummuştur.Cenazesi 16 Temmuz 1927’de İstanbul’a getirilmiştir ve defnedilmiştir.Mezarının yapımı uzun yıllar hizmet verdiği Vakıflar tarafından ihmal edilmiş, yol açımı sırasında bir ara mezarının kaybolduğu zannedilmiş, fakat daha sonra Fazıl Ayanoğlu tarafından Beyazıt Camii hazîresine taşındığı anlaşılmıştır. Halen burada yer alan kabri taşsız ve kitâbesiz olarak durmaktadır.

Mimar Kemaleddin’in Bazı Eserleri

  • Eyüp Anadolu Lisesi
  • Çapa Fen Lisesi
Çapa Fen Lisesi
  • Şemsipaşa İlköğretim Okulu
  • Ankara Evkaf Apartmanı
  • Çamlıca Kız Lisesi
Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası
  • Bostancı Camii
  • Bebek Camii
  • Yeşilköy Camii
  • Kamer Hatun Camii
Edirne Gar binası
  • Reşadiye Mektebi
  • Sultan Reşat Türbesi
Ankara Palas’ı
  • Osman Paşa Türbesi
  • Mahmut Şevket Paşa Türbesi
  • Ahmet Cevat Paşa Türbesi
  • Ali Rıza Paşa Türbesi
  • Hüsnü Paşa Türbesi
  • Fethiye Camii
  • Koca Sinan Paşa Medresesi
  • Laleli Tayyare Apartmanları
  • İstanbul Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Vakıf Hanları
  • Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası
  • İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanesi
  • Filibe Gar binası
  • Edirne Gar binası
  • Bandırma Haydar Çavuş Camii
  • Gazi Eğitim Enstitüsü binası
  • Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Müdürlüğü binası
  • Ankara Palas projesinin son şekli
  • Kudüs Mescid-İ Aksa Restorasyonunun Projelendirilmesi
  • Eski Çukurcuma Hanı

3 thoughts on “Mimar Kemaleddin

  1. Geri bildirim: Renzo Piano - Archi101

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir