Notre-Dame-du-Haut, diğer bir ismiyle Ronchamp Şapeli Fransa’nın doğusunda Belfort yakınlarındaki Bourlémont tepesinde bulunmaktadır. Ünlü mimar Le Corbusier tarafından tasarlanan bu ünlü yapıt, modern mimarinin dini yapıtlar üzerindeki en önemli yansımalarından biri olarak kabul edilmiş, aynı zamanda Le Corbusier’in en sıra dışı işi olarak kabul görmüştür.

Ronchamp Şapeli’nin Tarihi

Bu  gün bu ünlü Ronchamp Şapeli’nin bulunduğu tepenin tarihi, Antik Çağ’a kadar uzanmaktadır.  Başlangıçta Katolik Kilisesi’ne karşı derin bir şüphe duyan Le Corbusier, bir kilise projesi yapmayı kabul etmemiş fakat inşanın yapılacağı lokasyonun derin tarihi geçmişinden dolayı burada eşsiz bir eser yapma isteğiyle projeyi yapmayı kabul etmiştir. Antik Çağ’dan bu yana farklı dinlerde ibadet yeri olarak kullanılan bu tepe, Hristiyanlığın yayılması sonucunda bir kiliseye dönüştürülmüştür.Yıllar boyu ibadethane olarak kullanılan ve yıpranan bu kilise, 1799 yılında Ronchamp’lı 40 aile tarafından manevi değerini geri kazandırmak amacıyla Fransa Devleti’nden satın alınmıştır. II. Dünya Savaşı sonrasında zarar görmüş hatta yok olmuş olan kilisenin yerine, 150 yıl önce burayı satın alan 40 aile tarafından modern mimariyle yeni bir ruh verilmesi istenmiş, bunun için de Le Corbusier’e ulaşılmıştır. Proje konusunda başlangıçta çekingen davranan Le Corbusier, ortaya çıkardığı bu eserle, dini bir mekana modern mimarinin gölgesini düşürerek klasikleşecek olan bu mimari yapıtın projesine 1950 yılında imza atmıştır.

Ronchamp Şapeli’nin Mimarisi ve Detayları

Notre-Dame-du-Haut (Ronchamp) Şapeli, 1951 ile 1955 yılları arasında Bourlémont tepesine inşa edilmiştir. Yapı iki giriş, bir kilise mihrabı ve üç şapelden oluşuyor. Kilise, gösterişten uzak bir görüntü çizerek bunu modern estetik anlayışının temellerine dayandırıyor. Planlamasının sadeliğine rağmen kilise, manevi değerini ziyaretçilere tamamıyla yansıtmayı başaracak bir takım özellikler barındırıyor. Yapısında kullanılan sade beyaz duvarlar yansıtılmak istenen duruluğa katkıda bulunurken, kalın ve kıvrımlı duvarlarla yekpare bir görünüm kazanan ve gökyüzüne doğru bir uçak kanadı gibi kıvrılan çatı, kilisenin mütevazi boyutlardaki minimalist yapısına büyük ve heybetli bir görünüm kazandırıyor. Şapel, bulunduğu tepenin en üst noktasında, yaşam alanlarından ve toplumsal karmaşadan uzak bir noktada konumlandırılmıştır. Duvarları, eğimli döşemesi ve çatısıyla alışılmışın dışına çıkmış bir heykel formuna sahip yapıda; kalın kıvrılan duvarlar, beton ve yığma konstrüksiyonu ve devasa kıvrımlı çatıyı destekler nitelikte. Ayrıca bu duvarlar iç mekandaki akustiği sağlayarak dışarıdan gelen sesleri engelleyici özelliğe sahiptir.

Ronchamp Şapeli’nin çatısını oluşturan kabuk ile kalın duvarlar arasında bulunan 10 cm’lik boşluklar hem içeriye bir ışık huzmesinin girmesini sağlayarak iç mekandaki atmosferin etkileyiciliğini artırıyor hem de çatıyı oluşturan kabuğa uçar gibi bir görünüm kazandırıyor. Yapısında bulunan kalın, kıvrımlı ve yığma duvarların bir diğer özelliği ise eskiden burada bulunan şapelden parçalar içermesidir. Bu eski parçalar kullanılarak, yeni yapılan yapıtın eskisiyle bağ kurulması hedeflenmiştir.

Şapelin en çarpıcı özelliği ise kuşkusuz güney duvarında dağınık yerleştirilmiş küçük ve renkli pencerelerdir. Duvar boşluğunda gittikçe incelir şekilde yerleştirilmiş olan bu pencereler, dış mekana kattığı tasarım detayının yanı sıra gelen gün ışığının etkisini artırarak olağanüstü bir ilahi atmosfer yaratarak eşsiz bir görsel illüzyon sağlıyor. İçeride bulunan dini atmosferi güçlendirerek yapıya gerekli olan ruhani derinliği sağlayan bu pencereler yapıya güçlü bir estetik kimlik kazandırıyor.

İç mekanın etkileyiciliğini sağlayan bir başka etmen ise başlangıçta belirttiğimiz üzere gösterişten uzak bir görünüm amaçlayan projenin ürünü olan boş beyaz duvarlardır. Mütevazi yapısıyla ziyaretçilere kendi diliyle öğütler bahşeden bu duvarların arasında yine sadelik ve duruluğun temsilcisi sayılabilecek kilise sıraları bulunmaktadır. Yapıtın geneline baktığımızda tüm bahsettiğimiz detayların belirli sınırlar içinde hapsolmadan birbiriyle ahenk ve uyum içerisinde özgün bir görüntüyle bir araya gelmesi yapıyı başlı başına eşsiz kılmaktadır.

Ronchamp Şapeli, Le Corbusier’ in eşsiz ve uzun kariyerinde en fazla ses getiren eserlerinden biridir. Modern mimari prensiplerinin köklerini dini bir yapıtla harmanlayan bu eser, geleneklerin ve sınırların dışına taşan ihtişamlı bir sadelik olarak da adlandırılabilir. Le Corbusier’in ustalık eserlerinden biri olan bu eşsiz yapı, Fransa’da görülmesi gereken mimari eserler arasında her zaman ilk sıralarda yer almaktadır.

Diğer Yazılarımız İçin Tıklayınız

Bizimle iletişime geçin

One thought on “Ronchamp Şapeli: Sınırların Dışına Çıkan İhtişamlı Sadelik

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir