Hans Hollein: Mimar ve Ötesi

Hans Hollein

Postmodern mimarinin öncülerinden biri olan Hans Hollein, 1934’te Avusturya’nın Viyana kentinde doğmuştur. İlkokuldan beri çizime yeteneği olan Hollein’ın eserleri dünya çapında birçok kamu ve özel sektörlerde yer almaktadır. Mimarlık mesleğinin yanında; sanatçı, öğretmen, yazar, mobilya ve gümüş eşya tasarımcısıdır.

1956’da Viyana Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Okulu’ndan mezun olmuştur. Ardından 1959’da Illionois Teknik Enstitüsü’de, 1960 yılında da Kaliforniya Üniversitesi’nde, Berkley’de eğitim görmüştür. Aynı yıllarda en çok hayranlık duyduğu mimarların bazılarıyla tanışıp çalışma fırsatı bulmuştur: Mies van der Rohe, Frank Lloyd Wright ve Richard Neutra. 1964’te Viyana’ya geri dönene kadar ABD ve İsveç’te çeşitli şirketlerde çalışmıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde “Viyana” adını taşıyan yedi kasaba veya şehir olduğunu öğrendiğinde, hepsini ziyaret etmek için zaman ayırması, merakının ürünüdür.

1963-1964 yılları arasında ve 1966 da Washington Üniversitesi’nde misafir profesörlük, 1967’den 1976’ya kadar Almanya Düsseldorf Güzel Sanatlar Akademisi’nde profesörlük, 1976-2002 yıllarında Viyana’daki Hochschule Für Angewandte Kunst’ta (şimdi Uygulamalı Sanatlar Üniversitesi) profesörlük yapmıştır.

“Viyana’dan Önceki Türkler” (1983) ve “Hayal ve Gerçek” (1984) gibi çeşitli sergileri vardır. 1991’den 1996’ya kadar Venedik’teki (İtalya) Mimarlık Bienali’nde başkanlık yapmıştır. Ödüller arasında 1983 Büyük Avusturya Devlet Ödülü ve 1985’te en prestijli mimarlık ödüllerinden birisi sayılan Pritzker Ödülü bulunmaktadır. Pritzker Ödülü sahibi olduğu yıl, biri Frankfurt’taki Modern Sanat Müzesi ve diğeri Berlin’deki Kültür Forumu için olmak üzere iki uluslararası yarışma kazanmıştır.

Hollein’in tasarımı, anti-tipolojik ve anti-yapısal formlara dayanmaktadır. Mimariyi bağlamsal sanat, araştırma ve yorum olarak tanımlar. Heykel unsurları, binalarında çeşitli şekillerde karşımıza çıkmaktadır.

Progressive Architecture’ın Şubat 1970 sayısında bina hakkında bir makale, Hollein’i “Versailles’ın özel odalarının samimi lüksünü yeniden yaratma becerisine, zekasına ve finansal desteğine sahip birkaç çağdaş mimar” olarak tanımlamıştır.

Çok sayıda önerisi ve çalışması, tek ailelik konutlardan apartmanlara, ofislere ve müzelere kadar başka yapı türlerini de ortaya çıkarmıştır. Viyana’da bulunan küçük ölçekli iç mekan projelerinden, Güney Amerika’da yaptığı büyük ölçekli gökdelen projelerine kadar çok farklı alanlarda aktif olan Hollein’ın uygulanan son yapısı 2011’de inşaatı biten Lima’daki Pezet 515 binasıdır.

Hollein, 24 Nisan 2014’te de hayatını kaybetmiştir.