İçindekiler

Eskişehir, Anadolu’nun önemli illerinden biridir. Özellikle Avrupa’dan ve Türkiye’den çeşitli bir çok ödül almıştır. Eskişehir’de yaşayan insanların hayatına ve şehirdeki sosyal hayata verdiği önemden dolayı Eskişehir, birçok kentimizi geride bırakarak adını altın harflerle sosyal ve siyasi tarihe yazdırmıştır.

Tarihi Odunpazarı Evleri

Çok geniş bir alanda bulunan bu tarihi semt iç içe geçmiş bazen darlaşan bazen de genişleyen sokaklara sahiptir. Eskişehir ilindeki evler, Eskişehir’in göbeğinde, tramvay ile de gidebileceğiniz sessiz, sakin ve nezih bir semt, adeta bir açık hava müzesi konumundadır.

Eskişehir – Odunpazarı İlçesinin Tarihçesi

Eskişehir’in Odunpazarı ilçesi, Eskişehir tarihindeki ilk Türk yerleşimi özelliğini de bünyesinde barındırmaktadır ve bu yerleşim Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıçarslan’ın Miyekefalon Savaşı’nı Bizanslılara karşı kazanmasıyla önemli değere sahip olmuştur.

Eskişehir Odunpazarı Evleri
Tarihi Odunpazarı Evleri

Eski bir rivayete göre, savaş sonrasında Eskişehir’e (Dorylaion, Dorylaeum) gelen halk, Eskişehir’de yerleşeceği yeri seçmek için şehrin çeşitli yerlerine koyun ciğeri asar ve şehrin güney tepelerindeki astıkları ciğer geç bozulduğu sebebiyle burayı seçer. Evliya Çelebi’nin Seyahatname eserinde de adından çok fazlaca söz edilen Odunpazarı ilçesi, bugün eserde adı geçen sokakların 5’ini aynı ismi ile korumaya devam etmektedir.

Odunpazarı tarihi içinde 400 yıl kadar Mevlevilik tarikatının da önemli merkezlerinden olmuştur ve günümüzde özel günlerde ‘Sema Ayin-i Şerifi‘ gösterisi Kurşunlu Külliyesi Mevlevihanesi’nde (Eskişehir Mevlevihanesi) yapılmaktadır.

Tarihi Eskişehir Odunpazarı Evlerinin Özellikleri

Eskişehir’in Odunpazarı ilçesi, geçmişteki gerek Osmanlı gerek Türk mimari yapısını en net şekilde incelenebileceği açık hava müzesi özelliğinde bulunmaktadır. Geleneksel Türk evlerinin niteliklerine birebir sahip olan bu tarihi Odunpazarı Evleri yapılarına göre iki şekilde ayrılmaktadır. İlkinde bu tarihi evlerin kapıları sokakta ve bahçeleri arkada bulunmaktadır. Diğerinde ise bu tarihi evler bahçe içinde bulunmaktadır.

Tarihi Odunpazarı Evleri

Bölgede bulunan evler cumbalıdır. Bahçesi arkada olanlar bitişik düzende yapılmıştır. Evlerin yapımında kullanılan teknik bugün artık kullanılmamaktadır ama gözlemlenebilen bu teknik sayesinde o dönemler hakkında önemli bilgilere ulaşılmıştır. Odunpazarı Evleri’nin alt katları kerpiç ve moloz taş ile sıvanarak yapılmış olup, üst kat veya katlar ise ahşap malzemeyle döşenmiştir ve kerpiçle doldurulmuş şekilde günümüze kadar gelmiştir. Odunpazarı Evleri’nin içinde bulunan, zaman zaman da kamu binası olarak kullanılan bazı evler Anadolu Üniversitesi tarafından restore edilmiştir ve günümüzdeki eşsiz haline gelmiştir.

Osmanlı zamanlarındaki evlerin kullanımı ile Odunpazarı Evleri’nin kullanım şekli çok benzerdir. Hem yaşam alanı hem de ailenin ekonomik faaliyetine uygun biçimde tasarlanan evlerin alt katlarının mutfak ve kiler olarak kullanılması, üst kat veya katlarının (Bu katlar ise genelde sofa (odaların açıldığı geniş yer) ve etrafındaki odalardan oluşmaktadır.) ise sosyal hayata ayrılması bize bu benzerlikleri göstermektedir.

Odunpazarı Belediyesi’nin sahibi olduğu yapığı Odunpazarı Evleri Yaşatma Projesi kapsamında sokak sokak bölgedeki evler restorasyona girmiş ve hala da evlerin restore süreci devam etmektedir. Odunpazarı; geleneksel el sanatları konusunda bakır işlemeciliği, kalaycılık, antika ve ahşap oymacılığı meraklılarının önemli bir uğrak noktası olmaktadır. Beyler Sokağı’nda yer alan antikacı, Kurşunlu Camii Sokağı’nda yer alan ahşap oyuncakçı bulunmaktadır.

Ahşap Eserler Müzesi

Odunpazarı semtinde tarihi evlerden birisi Odunpazarı Kurşunlu Külliyesi Kervansarayı’dır. Odunpazarı Ahşap Eserler Müzesi de bu kervansarayın içinde bulunmakta ve müzede toplamda 160 kadar ahşap sanat eserinin bulunmaktadır. 2015 yılında yapılan Uluslararası Ahşap Festivali eserleri ile 2016 yılında yapılan Uluslararası Ahşap Heykeller Festivali için üretilen eserler sergilenmektedir.

Ahşap Eserler Müzesi

Tarihi Odunpazarı Evleri UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde

Odunpazarı Evleri

2012 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne giren Eskişehir ilinin Odunpazarı ilçesi, Eskişehir’in ilk yerleşim yeri olarak bilinmektedir. Şehrin ovasına yüksek bir noktadan bakan ilçe, özellikle tarihi evleri ile dünyaca meşhurdur. Şehrin içinde yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktası olmuş bir konumdur. İlçede bulunan tarihi evler, geleneksel Türk evi özelliklerini tamamıyla yansıtmaktadır. Semt ayrıca 1988 yılında ‘Odunpazarı Tarihi ve Kentsel Sit Alanı‘ olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nca tescil edilmiş şekildedir.

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi projesi kapsamında Odunpazarı semtinde 30 kadar sokakta 300 ev, 3 cami, 1 külliye, 2 kervansaray ve 15 adet çeşmenin restorasyonu bu zamana kadar yapılmış, yapılmaya da devam edilmektedir.

Her gün 10:00-18:00 arası açık olan Odunpazarı Ahşap Eserleri Müzesi giriş ücreti kadın ziyaretçiler için 2.5 TL, erkek ziyaretçiler için ise 3 TL.

Diğer yazılarımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Bizimle iletişime geçin.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir