İçindekiler
Bu yazımızda İspanya’nın Endülüs bölgesinde yer alan El Hamra Sarayı’nı inceleyeceğiz.
El Hamra Sarayı’nın Genel Özellikleri
Granada kentinde bulunan bu yapı Avrupa’da önde gelen İslami yapılar arasında yer almaktadır. İsmi Arapçada ”Kırmızı (Kızıl) Saray” anlamına gelen bu yapının temelleri M.S 889 yılına kadar dayanmaktadır. Öncesinde kale olarak inşa edilen bu yapı 13.yy’da Gırnata emiri Muhammed Nasır tarafından hükümdarlık sarayına dönüştürülüp şu anki görünümüne kavuşmuştur. Daha sonra 1492’de bölgede yeniden Hristiyan hakimiyetinin sağlanmasının ardından sarayda kısmen Rönesans mimarisinin örnekleri de inşa edilmiştir.
El Hamra’nın Mimari Özellikleri
El Hamra’nın masallara konu olabilecek derecede güzel bir tasarıma sahip olduğunu söylemek yanlış olmaz. Girift bir yapıya sahip olan El Hamra ; her biri birbiriyle bağlantılı olan sayısız oda ve salon , bu mekanların arasında yer alan avlular, ferahlatıcı yeşil alanlar, fıskiyeli havuzlar, akar çeşmeler ve bahçelerden oluşuyor. Salon ve avlu duvarları yüzlerce çeşit geometrik desenlerle süslenmiş seramikler ile örülmüştür. El Hamra’nın hamamları, sıcak ve soğuk su tertibatını birlikte tesis etme noktasında gerçekten çok başarılı bir şekilde inşa edilmiştir. Dinlenme odası, göze oldukça hoş gelen kiremitlerle örtülmüş ve aydınlatması ise orada bulunup divanların üzerinde yatarak yukarı kattaki üstü kapalı koridorlarda icra edilen müziği dinleyen kişinin gözlerini rahatsız etmeyecek şekilde, fazla ışık almayacak bir düzene göre ayarlanmıştır
Aşağıdaki fotoğrafta bulunan avlu, El Hamra Sarayı’nın önemli simgelerinden biridir. El Hamra Sarayı’nın elçiler salonuna açılan bu avlu Aslanlı Avlu olarak bilinmektedir. Beni Ahmer Sultanlığı emiri V. Muhammed döneminde 1361–1391 yılları arasında yapımı tamamlanmıştır. Avludaki havuz, beyaz mermerden yapılmış 12 adet aslan figürünün taşıdığı bir su çanağı ile tabanda poligon şeklinde, derinliği az bir su yüzeyinden oluşmaktadır. 124 beyaz sütun mermerden, çanaktan taşan ve aslanların ağzından fışkıran su, ince kanallarla salonlara geçmektedir. Bu kanallar avluyu 4 bölüme ayırır. Her bölmeyi çevreleyen revaklarda göz alıcı işlemeler bulunmaktadır.
Sarayın her odasında bulunan ayrıca işlemelerde de rastladığımız bir cümle, El Hamra’nın sırrını adeta özetleyen Arapça bir cümledir. Tüm El Hamra’da rastladığımız bu cümle “Allah’tan başka galip yoktur” anlamını taşır. Bu bakımdan El Hamra, Allah’ın tek galip olduğunu tüm dünyaya haykıran bir saraydır ve dünyanın hiçbir yerinde ”Allah” adını bu kadar çok zikreden başka bir yapı bulunmamaktadır.
Kız Kardeşler Salonu
Saray’ın içinde birçok önemli, simgesel olan yapı ve oda vardır. Örneğin Sultan’ın I. Yusuf’un iki kızının bestelediği şiirler zamanla salonun duvarlarına işlenmiş olan Kız Kardeşler Salonu. Güneş ışığının pencerelerde yansıması ve duvar renkleri ile birleşmesi sonucu harika bir görüntü ortaya çıkaran bu salonun tamamı seramiklerle kaplanmıştır.
Cennet’ül Arif Bahçesi
Aynı şekilde Saray’da önemli bir yere sahip olan bir diğer mekân Cennet’ül Arif Bahçesidir. Bu görkemli bahçe saray emirlerinin zamanla sarayı daha güzel hâle getirme arzularıyla yapılmıştır. Cennet’ül Arif ismi rivayetlere göre sarayın her tarafını süsleyen “Allah” yazılarıyla, Cennet’ül Arif’in mimarının , evrenin hakiminin “Allah” olduğu ve bu bahçesinde cennet özleminin ifadesi olarak tasvir edildiği söylenmektedir.
Bereket Avlusu
Saray’da görülmesi gereken bir başka yer : Bereket Avlusu. Sultan I. Yusuf’un 1344-1391 yaptırdığı kenar uzunlukları 36 metre olan bu avlu ince sütunlara dayalı yedi kemeriyle ,özellikle süslemeleri bakımından dikkati çeker. Kuzey girişinde bulunan kapıda ahşap, süslü bir dehlizden geçilerek divanhaneye ulaşılır. Ayrıca avlunun ortasında bulunan havuz gün batımı ve gün doğumu saatlerinde avluya oldukça güzel bir görününüm katar.
- The Interlace
- The Fosun Foundation
- Dynamic Tower: Dönen Gökdelen
- Müze Gazhane
- Mimari Tasarımda Çevre Analizleri