Atomium - Archi101

İçindekiler

Atomium, Avrupa Birliği’nin kurucu üyeleri arasında yer alan Belçika‘nın başkenti Brüksel’de bulunan dünyaca ünlü bir yapıdır. Söz konusu yapı, kısa bir süre için teşhir amaçlı bugün bulunduğu bölgeye konulsa da sonrasında yapıya gösterilen ilgi yapının bölgede kalıcı olmasını sağlamıştır. Son derece popüler olan bu yapı, 2013 yılında CNN tarafından Avrupa topraklarının en sıra dışı yapısı olarak adlandırılmıştır.

Avrupa ülkelerinin sahip olduğu sıra dışı yapılar arasında en ilgi çekicilerinden kabul edilen Atomium, kısa sürede başkent Brüksel ve aynı zamanda da Belçika’nın sembollerinden birine dönüşmüştür. Yapının asıl tasarlanma amacı, 1958 yılında gerçekleştirilmiş olan Brüksel Fuarı’dır. Demir atomunun Expo 58 fuarı için dönemi daha iyi ifade edeceğini düşünmüştür. Planlandıktan sonra 6 ay içinde inşa edilmiştir.

Brüksel Dünya Fuarı için tasarlanan bu eserin mimarı dünyaca ünlü mühendis Andre Waterkeyn’dir. Ayrıca Waterkeyn haricinde söz konusu yapıda Jean Polak’ın da mimar olarak ciddi katkıları bulunmaktadır. Demir atomunun en küçük hücre yapısının 165 milyar kere büyütülmüş halini gösteren Atomium, metal borularla birbirine bağlı büyük metal kürelerden oluşuyor. Son katına asansör ile ulaşılabilir ve burada bulunan restoranda yemek yiyip manzaranın tadını çıkarabilirsiniz.

1957 Tarihli Birleşmiş Milletler Yayını ‘The UNESCO Courier’de şunlar aktarılıyor:

“Brüksel Dünya Fuarı’nın hiç şüphesiz en olağanüstü –ve olağandışı- mimarlık ürünü olacak ‘Atomium’, (…) maddenin strüktürü ve atomik enerjinin barışçıl kullanımlarına ilişkin bilginin, dünyanın geleceği için teşkil ettiği önemi sembolize ediyor. Buna bağlı olarak ses ve ısı yalıtımlı, yapay havalandırmalı kürelerin bazıları, atomun barışsever kullanım alanlarını sergileyecek. Hızlı bir asansör izleyicileri, merkez kolondan tepe noktasına 25 saniyede taşıyacak. Atomium’un zemine değen küresinin altındaki küresel pavyonda ise özel bir teknik sergi hazırlanacak. Kürelerin yüzeylerini kaplayan alaşım, pırlanta gibi parlamalarını sağlayacak. Gündüzleri gökyüzü, güneş ve bulutların göz kamaştırıcı yansımalarını alacak küreler, hava karardıktan sonra çevrelerinde dönen ışıklar sayesinde elektronları tarafından çevrelenmiş atomları taklit edecekler.”

Mimarisi

Mimari olarak son derece eşsiz bir yapıya sahip olan Brüksel şehri bu sayede yeni bir figüre daha ev sahipliği yapmış ve kendisini ziyarete gelen turistlere ilgi çekici bir eser daha sunmuştur.

Boyutları

Yükseklik: 102m
Küre sayısı: 9
Tüp sayısı: 20
Kürelerin çapı: 18m
Tüplerin çapı: 3.30m
Tüplerin uzunluğu 23-26m
Taban fuarının çapı: 26m
Toplam ağırlık (1958): 2,400,000kg
Toplam ağırlık (2006, restorasyon):2,500,000kg

Waternkeyn tarafından tasarlanan bu yapı, tam 102m uzunluğundadır. Paslanmaz çelikten yapılmış olan bu yapı, demirin kristal kafes yapısının 165 milyar kez büyütülmesi hadisesinden esinlenilerek yapılmıştır. Söz konusu eser bünyesinde 9 adet farklı küre barındır ve bu kürelerin çapları ise 18m olarak tasarlanmıştır. Küreler farklı amaçlar için kullanılmaktadır. Mesela biri sadece çocuklara özel hazırlanmış ve rengarenk iç düzenlemesi, oyun alanlarıyla ilgi çekiyor.

Küreler giden kanallar tam olarak 3 metre çapındadır. Küreler 12 boru ile birbirine bağlanmıştır. Bu anlamda kürelere giderken kanalların kullanması sırasında herhangi bir zorluk yaşanmamaktadır. Asansör sistemi dışında ayrıca merdiven de bulunmaktadır. Bu da dileyen ziyaretçilerin asansör yerine merdiven kullanarak yapıyı ziyaret edebilme imkanı sunar.

1958 fuarının akabinde yıkılması planlanan Atomium, Brüksellilerden gördüğü ilgi ve kısa süre içinde kentin nirengilerinden biri haline gelmesi üzerine korunmuştur. Ancak 40 sene içinde alüminyum kaplamaları kararan ve dökülen, taşıyıcılığını kaybeden ve üst kotlardaki küreleri erişime kapatılan Atomium, 2004 yılında restore edilmiştir.

Yüklü restorasyon bütçesini karşılayabilmek üzere alüminyum kaplamaları sökülerek satılan Atomium, paslanmaz çelikle kaplanmak ve strüktür, rüzgar yük dayanımını artırmak üzere destek kolonlarla takviye edilmek suretiyle restore edilmiştir.

Bu anlamda Atomium’un bünyesinde yer alan demir küreler ziyaretçilerin girişine açılmıştır. Ancak her ne kadar 9 adet küre bulunsa da en iyi manzara en üst bölümde yer alan kürede bulunmaktadır.

En üst kısımda yer alan küre, ziyaretçiler tarafından en çok tercih edilen küredir. Bunun nedeni, söz konusu kürede restoran bulunması (Son katına asansör ile ulaşılabilir ve buradan şehir manzarası harikadır. Burada bulunan restoranda yemek yiyip manzaranın tadını çıkarabilirsiniz.) ve Brüksel şehrini seyredebileceğiniz bir geniş bir görüş açısı imkanı sunmasıdır. Zaten Belçika Belediyesi de 9 küreden 3’ünü ziyaretçilere kapatmıştır.

Geriye kalan 6 küre için ziyaret mümkündür. Bunun için özel asansör sistemi tasarlanmıştır. Bu sayede ziyarete etmek istediğiniz kuleyi herhangi bir zorlukla karşılaşmadan ziyaret edebilmektesiniz.

Ziyaret Bilgileri

Yapının bulunduğu alana giriş 24 saat ücretsizdir. Her gün 10.00 – 18.00 saatleri arasında ziyaret edebileceğiniz bu yapının içine girmek ise 11 Euro.