Haydar Aliyev Kültür Merkezi inşa edildiği ülkedeki birçok yapı gibi adını Azerbeycan halkının hayran olduğu eski cumhurbaşkanından almıştır. Projede birbirinden ünlü mimarlar yer almaktadır. Projeyi dekonstrüktivist mimar Zaha Hadid ve Zaha Hadid Architects’in başmimarı Patrik Schumacher tasarlamış, proje mimarı ise İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde Mimarlık eğitimi almış olan Kıbrıslı Türk mimar Saffet Bekiroğlu’dur. Yapı aynı zamanda Azerbaycan- Bakü’ nün sembolü olarak da bilinir ve Azerbaycan toplumunun geleceğe yönelik bakış açısını yansıttığı söylenir.
Türk firması olan DİA Holding tarafından 3,5 yılda inşa edilen bu yapı birden fazla özelliği ile insanların mimari zevkine hitap etmeyi oldukça başarmıştır. Haydar Aliyev Kültür Merkezi, sektörde revaçta olan ilerici-modern çizgiler taşımaktadır. İlerici-modern çizgiler Fütürizm akımının özelliklerinden biridir. Fütürizm akımının özelliklerinden en önemlisi yapının tasarımı sırasında kare ve dikdörtgen tasarımlardan uzak durulup onun yerine dik açısı olmayan geometrik şekillerinin kullanılmasına önem verilmesidir. Teknolojik gelişmeleri de kullanmaya çalışan bu akım bir çok yapı elemanını estetik bir şekilde kullanmayı destekler.
Haydar Aliyev Kültür Merkezi , dünyanın en büyük iç su kütlesi olarak nitelendirilen Hazar Denizi’nin yükselişini yansıtmaktadır. 205 milyon Euroya mal olan yapı konser ve konferans salonu, sanat galerileri,14 bin metre kare kütüphanesi, medya merkezi, 12 bin metrekare müzesi, ortak kullanım alanları,arabaların binanın mimari özelliklerini kapatmaması için 41 bin metrekare kapalı otopark alanı, yapay göl ve kafeteryası ile hizmet vermektedir.
Toplam inşaat alanı 101 bin 144 metrekare olan Haydar Aliyev Kültür Merkezi’nin yapımı sırasında Azerbeycan hükümeti birçok eleştiriyle karşı karşıya kalmıştır. İnsan Hakları İzleme Örgütü kültür merkezinin yapımı için hükümetin sistemli bir yasadışı istimlak ve zorla boşaltma operasyonu gerçekleştirdiğini rapor etmiş; Uluslararası İnşaat İşçileri Sendikası ise Bosna ve Sırbistan’dan kaçırılan göçmenlerin yasa dışı koşullarda ve tehdit altında çalıştırıldıklarını iddia etmiştir. Tamamlanması 2013 yılına den gelen Haydar Aliyev Kültür Merkezi’nin açılış töreni iki önemli neden dolayısıyla 5 Kasım tarihinde yapılmıştır ve bu törene dönemin Cumhurbaşkanı olan İlham Aliyev de katılmıştır. Açılış tarihinin 5 Kasım olmasının iki önemli nedeni ise Heydar Aliyev‘in doğumunun 89. yıldönümünü ve Heydar Alivey Vakfı’nın faaliyet başlamasının 8. yıldönümü olmasıdır.
Haydar Aliyev Kültür Merkezi’nin Mimari Yanları
Akışkan çizgisellik modern mimarinin en önemli akımlarından biridir. Akışkan çizgisellik akımı ve Fütürizm akımının sayesinde Haydar Aliyev Kültür Merkezi’ne estetiksel olarak hoş detaylar oluşturulmuştur. Akışkan çizgisellik akımında keskin köşelere yer verilmeyerek yumuşak, pürüzsüz ve eğrisel yüzeyler tasarlanır. Dış cephe malzemesinin karolaj formundaki akışkan iskeleti bina içerisinde de kendini galeri boşlukları, mekan içerisindeki espaslarla gösteriyor. Yapıdaki akışkanlık sayesinde dış ve iç kabuk birbirine karışmış olduğu için algılarınız karışabiliyor.Klasik simetri anlayışından uzak olan yapıda çoğunlukla beyaz renk kullanılmıştır. Otopark alanının yapının dış görüntüsünü bozmamak için de yer altına inşa edilmesi uygun görülmüştür.
Aynı zamanda iç mekan net hatlara sahip değildir bu yüzden kendinizi sonu görünmeyen bir denizde hissettirip hayal güçünüzün sınırlarını zorlamaktadır.İç mekanın net hatlara sahip olmaması durumu birçok eleştiriye neden olsa da modern mimari örneklerinde de bu durumu görmek mümkündür. Kısacası Haydar Aliyev Kültür Merkezi birbirinden farklı ve modern dokunuşları bünyesinde bulundurarak adından uzun yıllardır söz ettirmektedir.
Projenin aydınlatma tasarımcısı ve aynı zamanda MBDL ortaklarından olan Aniket Gore’e göre, “Aydınlatma sürekli olarak değişen 3 boyutlu geometrinin ihtiyaçlarına cevap verir niteliktedir ve binanın heykeli andıran özelliklerini dışa vurmaktadır. Binanın dokusuna göze batmayacak şekilde entegre edilen yenilikçi aydınlatma detayları tüm ana etkinlik mekanlarını birbirine bağlayan devasa lobinin yüzeyini hafif dokunup geçerek, bu yüzeyin dokusunu modellemekte ve indirekt aydınlatma sağlamaktadır.“
- The Interlace
- The Fosun Foundation
- Dynamic Tower: Dönen Gökdelen
- Müze Gazhane
- Mimari Tasarımda Çevre Analizleri
Tüm yazılarımız için tıklayınız
Bizimle iletişime geçin!