İçindekiler
Bugünkü konumuz ülkemizin kanayan yaralarından biri olan hatalı restorasyonlar. Diğer yazılarımızdaki kadar göze hitap eden görseller göremeyeceğinizi ve sinirlerinizin bozulacağını üzülerek belirtmek zorundayım. Şimdiden keyifli(!) okumalar.
Yapılara geçmeden önce restorasyon ne demek bilmeyenleriniz varsa kelimenin sözlükteki tanımına bakalım,
Restorasyon: Eski bir yapıda bozulmuş, yıkılmış olan yerleri, bölümleri aslını bozmayacak bir biçimde onarma.
Ocaklı Ada Kalesi (Şile)
Şile’ye gidenlerin ziyaret edilecek yerler listesinde üst sıralarda gezinen bu 2000 yıllık tarihi yapı, restorasyon mağdurlarından sadece biri. Uygulanan restorasyon işlemleri sonrası Sünger Bob’a benzetilen kule özellikle yerliler tarafından alay konusu olmuştur. Yazının devamında göreceğiniz hatalar kadar göze batmasa da çoğu kişinin bu kaleyi gördüğünde tarihi bir yapı olduğunu düşüneceklerini sanmıyorum. İşin garip yanı ise bu restorasyon projesi Türkiye’nin en iyi mimarlık fakültelerinden çıkan mimarlık ve restorasyon uzmanlığı yapan kişilerce yürütülmüş olması.
Mamure Kalesi
“Tarihi Kaleye PVC Skandalı” başlıklı haberlere konu olan kale, Roma Mimarisi örneklerinden biri olmakla beraber Mersin ve Akdeniz’in tarihi açısından önemli bir konuma sahiptir. Kalenin restorasyonunda sadece PVC kullanmak ile kalınmamış aynı zamanda merdivenler de beton sıva dökülerek “onarılmıştır”. Yapılan bu işlemler haklı olarak oldukça eleştiri toplamıştır.
Atik Valide Sultan Külliyesi
Aşağıdaki fotoğrafta Mimar Sinan’ın son eseri olarak bilinen Atik Valide Sultan Külliyesi’nin şifahane bölümünü görmektesiniz. Epeyce eskimiş ve yenilenmeye ihtiyacı varmış gibi gözüküyor sizce de öyle değil mi? Yetkililer de bu ortak düşüncede bulunmuş olmalılar ki 2015 yılında 440 yıllık külliyenin bu bölümü restore edilmiş. 🙂
Bu görselleri gördüğümde gözlerime inanamadım ve yorum yapma yetimi kaybettim çünkü Mimar Sinan’ın son eserine restorasyon hariç her şey yapılmış gibi. Bir avm girişindeki kafeden farkı kalmamış. Usta mimarın elinden çıkan bir esere bunu yapmak… Bilemiyorum, gerçekten kelimelerin kifayetsiz kaldığı bir olay bu.
Geçmişe, mimariye ve tarihi dokuya olan saygımızı ve bu konulara verilen değeri bir kez daha gözler önüne seren bir facia.
Ayasofya Orhan Camii
İznik’in fethinin nişanesi niteliğindeki bu tarihi caminin restorasyonu da en gülünçlerinden biri. Neyse canım, “modern” bir görüntü amaçlanmış diyenlere yapılan işlemin bir restorasyon olduğunu hatırlatmak isterim. Neden bahsettiğimi daha iyi anlamak için fotoğrafın sağında kalan ok tuşuna basarak diğer görseli görmeniz yeterli olacaktır.
Sizce de oldukça modern bir kapı tercihi olmamış mı?
Tekfur Sarayı
Günümüzde müze olarak kullanılmakta olan Bizans Mimarisinin bir ürünü olan bir saraydır Tekfur Sarayı. İstanbul’un Fatih ilçesindeki 14. yüzyılın başlarından bugüne kadarki tarihe tanıklık eden saraya, geçtiğimiz yıllarda “modern tarzda” bir restorasyon ile asansör eklemesi yapıldı.
Sarayın artık müze olarak kullanılması ve insanların daha rahat gezebilmesi gerekçesiyle yapıldıysa eğer, şunu söyleyebilirim ki keşke müze olarak kullanılmasaymış. Çünkü bana kalırsa hiçbir bahane bu durumu mantıklı kılmıyor.
Sinan Paşa Külliyesi
Bursa’nın Yenişehir ilçesinde yer alan Sinan Paşa Külliyesi’nin restore edilmesi kararı verilmesi ardından restorasyon için gerekli malzeme ve araçların içeri girebilmesi için oldukça pratik ve yaratıcı bir yöntem kullanmayı tercih etmişler. Restorasyon gerekçesiyle duvarı kırılıp yerine kapı yapılmış. Evet, bu gerçekten olmuş. Sonrasında ise duvarda bulunan çatlaklardan dolayı böyle bir çözüme başvurulduğu söylenmiş.
Battal Gazi Külliyesi
Külliye için bu Amerikan tarzı mutfak pek de yerinde bir seçim olmamış. Belki de şu ana kadar gördüğünüz restorasyonun en alakasız olanıdır bu. Bir tarafta tarihi bir yapı, diğer tarafta ise inşaatı yeni bitmiş bir bağ evinin mutfağından bir kesit görüyoruz sanki. Birbiriyle tezat oluşturan görseller maalesef yine bir restorasyonun sonucu.
Antiphellos Antik Tiyatrosu
Muazzam bir manzaraya sahip, M.Ö. 4. yüzyıldan kalma Antiphellos Antik Tiyatrosu Kaş’ta bulunmaktadır. Eşsiz günbatımı manzaralı bu tiyatro geçtiğimiz yıllarda maalesef hatalı restorasyona maruz kalmıştır. Bu restorasyon sonucunda tiyatronun belirli bölgelerine beton dökülerek tarihi dokusuna büyük ölçüde zarar verilmiştir.
Günümüzde bir beton yığınından farksızlaştırılan fakat bir zamanlar mimari açıdan değerli olan bir yapı olan bu antik tiyatroyu ve diğer nicelerini özlemle anıyoruz…
- The Interlace
- The Fosun Foundation
- Dynamic Tower: Dönen Gökdelen
- Müze Gazhane
- Mimari Tasarımda Çevre Analizleri
Diğer yazılarımız için tıklayın.